ไส้เลื่อน (Hernia) คืออะไร ?
ไส้เลื่อน (Hernia) คือ การที่อวัยวะถูกดันผ่านช่องของกล้ามเนื้อ หรือ เนื้อเยื่อ และใหลออกมาภายนอกร่างกาย ซึ่งไส้เลื่อน สามารถเกิดได้หลายจุดของร่างกาย และเกิดได้จากหลายปัจจัย แต่ส่วนใหญ่จะเกิดจากผนังหน้าท้องที่อ่อนแอ จากพฤติกรรมการใช้ชีวิตหลายๆอย่าง ไส้เลื่อนเลยอาจจะเกิดขึ้นได้กับทุกคน ทั้งชายและหญิง
ไส้เลื่อน เกิดจากอะไร บ้าง ?
ไส้เลื่อน เกิดจากการรวมกันของความดันในร่างกายและความอ่อนแอของกล้ามเนื้อ หรือพังผืด ความดันจะดันอวัยวะหรือเนื้อเยื่อผ่านจุดอ่อนตามร่างกาย บางครั้งกล้ามเนื้อที่อ่อนแอในร่างกายก็อาจจะมีอยู่แล้วตั้งแต่แรกเกิด
สาเหตุของไส้เลื่อนยังไม่เป็นที่แน่ชัด แต่พบว่า การลดลงของกล้ามเนื้อตามอายุ และแรงกดหน้าท้อง อาจมีส่วนทำให้เกิดไส้เลื่อนได้ และสาเหตุเหล่านี้ อาจเป็นสาเหตุให้เกิดไส้เลื่อนได้
- กรรมพันธุ์
- มีภาวะมาตั้งแต่แรกเกิด แต่พึ่งแสดงอาการ
- เกิดก่อนกำหนด
- น้ำหนักแรกเกิดต่ำ
- อายุที่มากขึ้น
- จากการบาดเจ็บ
- จากการผ่าตัด
- ออกกำลังกายอย่างหนัก
- ยกน้ำหนัก
- ไอเรื้อรัง
- การตั้งครรภ์ (โดยเฉพาะแฝด)
- ท้องผูก
- น้ำหนักเกิน หรือ อ้วน
- น้ำในช่องท้อง (โรคแทรกซ้อนจากตับแข็ง)
- สูบบุรี่ (ทำให้เนื้อเยื่อลดลง)
แต่ถ้ามีอาการ ปัสสาวะไม่สุด ติดๆ ขัด ต้องปัดสาวะบ่อยๆ สำหรับผู้ชาย นั่นอาจไม่ใช่ไส้เลื่อน อาจจะเป็นต่อมลูกหมากโต เนื่องจาก ผู้ชายที่อายุ 40 ปีขึ้นไป อาจจะเป็นได้แทบทุกคน ถ้าไม่ดูแลตัวเอง
ไส้เลื่อน อันตรายไหม
ไส้เลื่อน ไม่อันตราย แต่ ไส้เลื่อน ไม่สามารถหายเองได้ เลยอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ตามมา และอาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้ หากเกิดภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ และไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี
ไส้เลื่อน มีกี่ประเภท ?
1.ไส้เลื่อนขาหนีบ
เป็นไส้เลื่อนที่พบมากที่สุด และสามารถเป็นได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง แต่ส่วนใหญ่ผู้ชายจะเป็นเยอะกว่า เป็นไส้เลื่อนที่เกิดจากผนังหน้าท้องส่วนล่าง ที่มีการหย่อนยานตามอายุ ทำให้ลำไส้ยื่นออกมาบริเวณหัวเหน่า
2.ไส้เลื่อนต้นขา
ลักษณะ มีเนื้อเยื่อบางส่วนยื่นออกมาที่ขาหนีบด้านบนของต้นขาข้างใน เป็นไส้เลื่อนที่พบได้น้อย และส่วนใหญ่เจอในผู้หญิงที่มีอายุ
3.ไส้เลื่อนสะดือ
ลักษณะ มีเนื้อเยื่อผ่านช่องท้องไกล้กับสะดือยื่นออกมาก
4.ไส้เลื่อนกระบังลม (hiatal hernia)
ไส้เลื่อนนี้เกิดจากกล้ามเนื้อบริเวณกระบังลมอ่อนแอลงตามอายุ ทำให้อวัยวะอื่นๆ สามารเคลื่อนผ่านกระบังลม ไปยังช่องอกได้ ถ้ามีกรดไหลย้อนและอาการแทรกซ้อนอื่นๆ อาจจะเป็นไส้เลื่อนชนิดนี้ได้ฃ
5.ไส้เลื่อนแผล
เป็นไส้เเลื่อนที่ยื่นออกมาจากแผลผ่าตัดบริเวณช่องท้อง เนื่องจากแผลผ่าตัดยังไม่หายสนิท เกิดได้กับทุกเพศทุกวัย ถ้ามีการผ่าตัดแล้วแผลยังไม่หาย
6.ไส้เลื่อน Epigastric
ไส้เลื่อนนี้จะมีเนื้อเยื่อยื่นออกมาระหว่าง สะดือ และส่วนล่างของกระดูกหน้าอก
อาการ ไส้เลื่อนเป็นยังไง
ไส้เลื่อน เกิดจากการรวมกันของความดันในร่างกาย และไส้เลื่อนนั้นตรวจพบเองได้ยาก แต่ส่วนใหญ่แล้วจะพบก้อนนูน บริเวณที่เป็นไส้เลื่อน เวลานอนหรือให้บริเวณก้อนนู่นอยู่ด้านบน ก้อนนูนจะยุบกลับเข้าร่างกาย บางรายอาจรู้สึกปวดบริเวณก้อนนูนขณะ ยกของ หรือ ไอ
- คลื่นไส้ อาเจียน
- มีไข้
- เจ็บปวดฉับพลัน
- มีก้อนนูน และหายไปเวลานอน (ถ้าไม่หายอาจแสดงว่าอาการรุนแรง)
- ปวดบริเวณที่มีก้อนนูน
- ไม่สบายขาหนีบ (โดยเฉพาะเวลาไอหรือยกของ)
- หนักขาหนีบ
- อัณฑะบวม หรือปวด
- ปวดท้อง
- ท้องอืด
- ไม่ผายลม
- ไม่อุจจาระ
- กรดไหลย้อน
- กลืนลำบาก
- เรอ
ภาวะแทรกซ้อนจาก ไส้เลื่อน
ไส้เลื่อนที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงอื่นๆตามมาได้ ไส้เลื่อนอาจใหญ่ขึ้นและทำให้เกิดแรงกดดันตรงไส้เลื่อนที่ยื่นออกมา ทำให้ปวด และไส้เลื่อนอาจทำให้เกิดลำไส้อุดตันตามมา และหากส่วนลำไส้ที่ยื่นออกมาได้รับการไหลเวียนของเลือดเพียงพอ จะทำให้บีบรัดมากยิ่งขึ้น ทำให้เนื้อเยื่อลำไส้เกิดติดเชื้อ และอาจอันตรายถึงชีวิตได้ ถ้ามีอาการเหล่านี้ควรรีบพบแพทย์เพื่อรับการผ่าตัดทันที
- คลื่นไส้
- อาเจียน
- เป็นไข้
- เจ็บปวดหนักขึ้นมาก
- ไม่สามารถผายลมได้
- ลำไส้ที่ยื่นออกมาเริ่มแดง หรือ ม่วง
ไส้เลื่อนเกิดจาก ไม่ใส่กางเกงใน จริงเหรอ ?
เชื่อว่าคำๆนี้ คือคำที่ผู้ชายหลายคนได้ยินมาตั้งแต่เด็กจนโต คือการไม่ใส่กางเกงในจะเป็นไส้เลื่อน แต่นั่นไม่จริง เพราะไส้เลื่อนเกิดจากความดันในช่องท้อง และกล้ามเนื้อที่อ่อนแอลง เลยทำให้เกิดไส้เลื่อน ไม่เกี่ยวกับการไม่ใส่กางเกงในแต่อย่างใดเลย
ไส้เลื่อน รักษาเอง ได้ไหม ?
ไส้เลื่อน เกิดจากการรวมกันของความดันในร่างกาย สามารถรักษาได้ด้วยการทำให้ไส้ที่เลื่อนออกมา กลับเข้าไปที่เดิม แต่ไม่สามารถรักษาเองให้หายขาดได้ การรักษาด้วยตัวเอง อาจจะใช้รักษาได้เพียงระยะสั้นหรือบรรเทาอาการเท่านั้น การจะรักษาไส้เลื่อนในระยะยาว ต้องผ่าตัด จะดีที่สุด
ไส้เลื่อน ห้ามกินอะไร
ไส้เลื่อนนั้นมีหลายประเภท แต่ถ้าเป็นไส้เลื่อนที่มีอาการกรดไล้ย้อน ลองเปลี่ยนการกินจากมื้อใหญ่ 3 มื้อ เป็น มื้อเล็กๆ แต่หลายครั้งต่อวัน เพื่อลดอาการ แต่ให้งดอาหารอย่างน้อย 2-3 ชั่วโมงก่อนนอน และห้ามกินอาหารเหล่านี้ ขณะเป็นไส้เลื่อนจะดีที่สุด
- หัวหอม
- แอลกอฮอล์
- ผลไม้รสเปรี้ยว
- ช็อกโกแลต
- อาหารรสเผ็ด
- มะเขือเทศ
ไส้เลื่อน ป้องกันยังไงได้บ้าง ?
การป้องกันไส้เลื่อนต่อไปนี้คือการป้องกันไส้เลื่อนไม่ให้เกิดขึ้น หรือไม่ให้เกิดซ้ำอีก แต่อาจจะช่วยได้ไม่มากนักสำหรับคนที่มีภาวะไส้เลื่อนตั้งแต่กำหนด
- ควบคุมน้ำหนัก ไม่ให้อ้วนเกินไป
- ไม่สูบบุหรี่ หรือเข้าใกล้คนสูบบุหรี่
- กินอาหารที่มีเส้นใย (Fiber) เพื่อป้องกันไม่ให้ท้องผูก
- เลี่ยงการเบ่งอุจจาระ
- หลีกเลี่ยงการยกของหนักๆ โดยการก้ม ให้ยกแบบย่อแล้วยก แทน
ไส้เลื่อนมีเพศสัมพันธ์ได้ไหม
การเป็นไส้เลื่อนที่ขาหนีบแล้วอยากมีเซ็ก ถ้าไม่เจ็บก็สามารถมีได้ปกติ แต่ส่วนใหญ่จะเจ็บปวด จนไม่สามารถมีเซ็กได้ แพทย์แนะนำให้ไปผ่าตัดก่อน หลังจากนั้น 2-3 วันหลังจากผ่าตัดแล้ว ถ้าไม่เจ็บ ก็สามารถมีได้ แต่การผ่าตัดมีการดมยาสลบ อาจทำให้เหนื่อยล้าจากการผ่าตัด 1-2 สัปดาห์ ได้ อาจจะไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรถ้าระหว่างนี้จะไม่อยากมีเซ็กเลย
ไส้เลื่อนในเด็ก
ไส้เลื่อนในเด็กเกิดจากผนังหน้าท้องที่อ่อนแอตั้งแต่อยู่ในครรภ์ อาการอาจจะมีความอยากอาหารน้อยลง ร้องไห้ หรือ ไอ
สรุป
ไส้เลื่อน เกิดจากอะไร ไส้เลื่อนเกิดจาก กล้ามเนื้อที่อ่อนแอลงตามอายุ การใช้งานร่างกายหนักๆ อาจจะเกิดจากกรรมพันธุ์ หรือความผิดปกติตั้งแต่อยู่ในครรภ์ การเป็นไส้เลื่อน ไม่อันตราย แต่ผลข้างเคียงที่เกิดหลังจากการเป็นไส้เลื่อนนั้นอันตราย ร้ายแรงสุดอาจถึงชีวิตได้ ถ้าไม่มีเงินพอจะผ่าตัดเบื้องต้น ควรเลี่ยงพฤติกรรมและอาหารที่ทำให้ไส้เลื่อนแย่ลง ตามที่ได้แนะนำไปในบทความนี้ แต่ คุณเป็นผู้ชาย อายุ 40 ปีขึ้นไป แล้วมีอาการ ปัสสาวะบ่อยๆ ทั้งเช้า และ กลางคืน ปัสสาวะกระปริบกระปรอย ปัสสาวะเล็ด ปัสสาวะไม่ค่อยสุด คุณอาจจะเป็นต่อมลูกหมากโตได้ แต่ถ้าไม่แน่ใจ สามารถปรึกษาเราได้ เพราะเรายินดีให้คำปรึกษาฟรี!
