ลูกอัณฑะ คืออะไร ต่างจากต่อมลูกหมากยังไง
ลูกอัณฑะ คืออะไร ลูกอัณฑะ (testis) เป็นอวัยวะก้อนรูปไข่ทรงกลม 2 อันอยู่ในถุงอัณฑะ ห้อยอยู่ภายนอก ใกล้กับอวัยวะเพศชาย ทำหน้าที่ผลิตอสุจิและผลิตฮอร์โมนเพศชายเทสโทสเทอโรน ทำหน้าที่พัฒนาร่างกายและสร้างความเปลี่ยนแปลงเด็กผู้ชายในวัย 12-16 ปี ให้ไปสู่วัยเจริญพันธ์ุ เช่น มีเครา เสียงแตก ไหล่กว้าง จนไปถึงการมีความต้องการทางเพศ โดยภายในอัณฑะจะมีเส้นเลือดและหลอดเล็กๆ เพื่อทำหน้าที่สร้างอสุจิ เรียกว่า หลอดสร้างอสุจิ
ลูกอัณฑะกับต่อมลูกหมาก นั้นไม่ใช่อวัยวะเดียวกันแบบที่หลายๆคนเข้าใจผิด เพราะในความเป็นจริงแล้วนั้น ทั้งสองอวัยวะอยู่คนละตำแหน่งกัน อีกทั้งยังทำหน้าที่คนละอย่างกันอีกด้วย
ต่อมลูกหมาก คืออะไร?
ต่อมลูกหมากเป็นอวัยวะในระบบสืบพันธุ์เพศชายลักษณะคล้ายลูกเกาลัด อยู่รอบท่อปัสสาวะบริเวณปากทางออกของกระเพราะปัสสาวะ จะหยุดเจริญเติบโตเมื่อสู่วัยเต็มตัว (ราวๆ อายุ 25 ปี) มีหน้าที่สำคัญในการผลิตน้ำเมือกและน้ำหล่อเลี้ยงตัวอสุจิ ซึ่งจะทำให้อสุจิเดินทางและมีชีวิตรอดอยู่ได้นานมากขึ้นนั่นเอง โดยต่อมลูกหมากจะกลับมาเจริญเติบโตอีกครั้งในช่วงอายุ 40 ปีขึ้นไป จนอาจพัฒนาไปสู่โรคร้ายอย่าง ต่อมลูกหมากโต ได้ เรียนรู้เกี่ยวกับต่อมลูกหมากโตแบบเจาะลึกได้ที่บทความ
ลูกอัณฑะต่างจากต่อมลูกหมากยังไง
กล่าวโดยง่ายคือ ลูกอัณฑะ อยู่ภายนอกร่างกาย ใกล้กับอวัยวะเพศชาย ทำหน้าที่ผลิตตัวอสุจิ แต่ต่อมลูกหมากนั้นอยู่ภายในร่างกาย ใกล้กับท่อปัสสาวะ ทำหน้าที่ผลิตน้ำหล่อเลี้ยงอสุจินั่นเอง
ลูกอัณฑะ มีหน้าที่อะไร
ลูกอัณฑะมีเซลล์ภายในอยู่ 2 ชนิด ที่ทำให้สามารถผลิตอสุจิและฮอร์โมนได้ นั่นก็คือ เซลล์สืบพันธ์ (Germ cells) และ Supportive Stromal Cells โดยเซลล์สืบพันธ์ จะอยู่ในท่อเซมินิเฟอรัส เพื่อผลิตอสุจิ เมื่ออสุจิโตเต็มที่ อสุจิจะเดินทางออกไปสู่หลอดตัวนำอสุจิ ซึ่งจะมีการรวมตัวเข้ากับสารจากต่อมลูกหมาก และสร้างน้ำเลี้ยงอสุจิ เกิดเป็นน้ำอสุจิขึ้นมา ก่อนที่น้ำอสุจิจะหลั่งออกนอกร่างกายผ่านท่อปัสสาวะ
โรคที่เกี่ยวข้องกับลูกอัณฑะ
ลูกอัณฑะเป็นอวัยวะสำคัญสำหรับผู้ชายในหลายๆเรื่อง ซึ่งโรคต่อไปนี้ที่จะกล่าวถึงนั้น คุณผู้ชายไม่ควรที่จะมองข้าม และ อย่าลืมที่จะดูแลตัวเอง เพื่อจะให้เจ้าลูกอัณฑะสุดหวงแหนปลอดภัย และ ห่างไกลจากโรคภัยต่างๆ ที่จะเข้ามารุมล้อม แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นโรคต่อไปนี้เกิดจากการรวบรวมข้อมูลเพื่อให้คุรผู้ชายรู้และป้องกันได้ทัน ถ้าขาดตกบกพร่องตรงไหน สามารถคอมเม้นเพิ่มเติมเพื่อที่ทางทีมงานจะได้รวบรวมเพิ่มเติม หรือแก้ไขบทความให้ดีขึ้นได้นะ
ลูกอัณฑะ ใหญ่ข้างเดียว
อาการลูกอัณฑะ ใหญ่ข้าวเดียว สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น
ถุงน้ำที่อัณฑะ
การเกิดถุงน้ำที่อัณฑะจะทำให้อัณฑะข้างใดข้างหนึ่งโตกว่าอีกข้าง ซึ่งหากปล่อยไว้เป็นเวลานานจนมีการอักเสบ อาจจะทำให้มีการปวดรุนแรงได้
ไส้เลื่อน
อาการไส้เลื่อนนั้นจะมีอาการตั้งแต่ปวดเบาๆจนไปถึงขั้นปวดรุนแรง อาหารปวดจะขึ้นกับระยะของโรค มักจะพบก้อนคล้ำๆบริเวณขาหนีบ ก้อนอาจจะผลุบๆโผล่ๆ ซึ่งเป็นผลจากกิจกรรมบางอย่างในการใช้ชีวิตประจำวันได้แต่ ยกของหนัก ไอ จาม เป็นต้น
เส้นเลือดขอดบริเวณอัณฑะ
วิธีสังเกตุเส้นเลือดขอดบริเวณอัณฑะนั้น สามารถสังเกตได้จากเส้นเลือดที่โป่งพองออกมาบริเวณถุงอัณฑะ หากทิ้งไว้นานจนเกินไปอาจจะเสี่ยงต่อการเป็นหมันได้ เพราะฉนั้น ถ้าเจออาการนี้ให้รีบพบแพทย์ในทันที
โรคผิวหนังบริเวณอัณฑะ
อาการของโรคผิวหนังบริเวณอัณฑะนั้นอาจจะมีตุ่ม หรือ ผื่นขึ้นให้เห็นภายนอก แต่หากมีอาหารเจ็บร่วมด้วย อาจจะเกิดจากสาเหตุเหล่านี้
อัณฑะบิดขั้ว
อาการอัณฑะบิดขั้น มักจะปวดขึ้นมาทันที ส่วนมากจะพบในเด็กแรกเกิด และผู้ชายที่เข้าสู่วัยเจริญพันธ์แล้ว หากปล่อยไว้นานๆ อาจทำให้อัณฑะขาดเลือด จนนำไปสู่การสูญเสียการทำงานของอัณฑะเลยก็ได้
อัณฑะอักเสบจากการติดเชื้อ
อาการอัณฑะอักเสบจากการติดเชื้อนั้น จะมีอาการปวด บวม และ แดง บริเวณอัณฑะ มีไข้ และอาจจะมีอาการ คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ร่วมด้วย
ท่อเก็บเชื้ออสุจิอักเสบ
อาการท่อเก็บเชื้ออสุจิอักเสบนั้น จะปวดแบบค่อยๆ ปวดมากขึ้นเรื่อยๆ และอาจมีปัสสาวะแสบ หรือ มีของเหลวไหลออกมาจากอวัยวะเพศด้วย
ลูกอัณฑะข้างเดียว (ไข่ทองแดง)
ลูกอัณฑะข้างเดียว (ไข่ทองแดง) คือภาวะที่ลูกอัณฑะลูกใดลูกหนึ่ง หรือบางทีอาจจะทั้ง 2 ลูก ไม่สามารถที่จะเคลื่อนที่ลงไปถุงอัณฑะได้ คนที่เป็นภาวะนี้ เสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งอัณฑะสูงกว่าคนปกติถึง 5 เท่า และยังมีความเสี่ยงต่อโรคอื่นๆตามมา เช่นโรคอัณฑะบิดขั้ว โรคไส้เลื่อนเลือน รวมไปถึงความเสี่ยงที่จะมีบุตรยากอีกด้วย
วิธีรักษาลูกอัณฑะข้างเดียว
ลูกอัณฑะข้างเดียวนั้นไม่สามารถที่จะรักษาให้หายเองได้ หากพบอาการต้องรักษาด้วยการผ่าตัดอย่างเดียว แต่การผ่าตัดนั้นจะแบ่งออกเป็นสองกรณี ได้แก่
กรณีที่คลำพบลูกอัณฑะ
กรณีจะสามารถผ่าตัดยึดลูกอัณฑะผ่านขาหนีบ หรือถุงอัณฑะได้เลย
กรณีที่คลำไม่พบลูกอัณฑะ
กรณีที่คลำไม่พบลูกอัณฑะ
กรณีแพทย์จำเป็นที่จะต้องสอดกล้องตรวจช่องท้องเพื่อหาลูกอัณฑะก่อนที่จะทำการผ่าตัดยึดลูกอัณฑะผ่านขาหนีบ หรือถุงอัณฑะ ในขั้นตอนต่อไป
